පතුලක් නැති ආවාටය - බෙරියෙස්සා විල, කැලිෆෝනියාව
ඔන්න යාලුවනේ දැන් අපේ සාකච්චාව වෙන්නේ පතුලක් නැති ආවාටය ගැන මිනිසා විසින් තැනූ නිර්මාණ අතරින් ඉතාම සිත් ඇදගන්නාසුලු ස්ථානයක් ගැන තමයි මේ විස්තරය. ඇමෙරිකාවේ කැලිෆෝනියා ප්‍රාන්තයේ නාපා ජනපදයේ ඇති බෙරියෙස්සා නම් විලෙහි තනා ඇති මොන්ටිචෙලෝ නම් අමුණෙහි අතිරික්ත ජලය බැස යාමට (අමුණ පිටාර ගැලීම වැළැක්වීමට ) තනා ඇති පිටාර සිදුර තමයි පතුළක් නැති ආවාටය ලෙස හැඳින්වෙන්නේ. මෙය ලොව විශාලතම පිටාර සිදුර ලෙස සැළකෙනවා. මෙහි විශාලතම විශ්කම්භය අඩි 72ක් වන අතර පහළට යනවිට ක්‍රමයෙන් කුඩා වෙමින් ගොස් අවසානයේදි අඩි 28ක් දක්වා කුඩා වෙනවා. ජලය උරාගන්නා ස්ථානයේ සිට ජලය පිට කරන ස්ථානය දක්වා ඇති දුර ප්‍රමාණය අඩි 700ක්.
මෙම පිටාර සිදුර නිතරම භාවිතා වන්නක් නොවේ. එයට හේතුව ජල මට්ටම පිටාර මට්ටමට එන්නේ කාලයෙන් කාලයට වීමයි. කෙසේ වෙතත් පිටාර සිදුර භාවිතා වන විට එය තුලට ඇදගන්නා ජල පරිමාව ජලය ඝන අඩි 48,400ක් පමණ වනවා.
පිටාර සිදුර තුලට ජලය ඇදගන්නා අයුරු
ජල මට්ටම අඩු කාලයේදී
මෙම පිටාර සිදුර බෙරියෙස්සා විලෙහි පිහිනන්නන්ට හා බෝට්ටු සවාරි යන්නන්ට අනතුරුදායක වනවා. එම නිසාවෙන් විලෙහි ආරක්ෂාකාරී දුර ප්‍රමාණ ලකුණු කර තිබෙන්නේ අනවශ්‍ය තරමට මෙම පිටාර සිදුරට ළඟා වී අනතුරෙහි වැටීම වැළැක්වීමටයි. 1997 වර්ශයේදී කැලිෆෝනියා විශ්ව විද්‍යාලයේ උපාධීධාරියෙකු මෙම පිටාර සිදුර තුලට ඇදීගොස් ජීවිතක්ෂයට පත්ව තිබෙනවා. ලොව දක්ෂතම පිහිනුම් ශූරයෙකුටවත් මෙම පිටාර සිදුර මගින් ඇති කරනා ඇදගැනීමට එරෙහිව පිහිනිය නොහැකි බවයි සඳහන් වන්නේ. එම නිසා මෙම ව්ශ්වකර්ම නිර්මාණය දැකබලාගත යුත්තේ ආරක්ෂාකාරී දුර සීමාව තුල සිටයි.
මෙම පිටාර සිදුරේ නිර්මාණ කටයුතු ආරම්භ වන්නේ 1953 වර්ශයේදී. පුරා වසර 4ක් පුරාවට ඉදිකෙරෙන මෙම නිර්මාණය 1957 වසරේදි වැඩ අවසන් කෙරෙනවා. මොන්ටිචෙලෝ වේල්ල ඉදි කිරීම සිදු කර ඇත්තේ මොන්ටිචෙලෝ නම් නගරය සම්පූර්ණයෙන්ම ජලයෙන් යටවන ආකාරයෙනුයි. ජල මට්ටම අධික ලෙස පහත බසින කාලයේදී මෙම නගරයේ ගොඩනැගිලි වල නටඹුන් අදටත් දැකගත හැකියි.
පිටාර සිදුර ඉදිවන කාලයේදී
වේල්ලේ ඉදිකිරීම් කටයුතු සිදු කරන විට මොන්ටිචෙලෝ නගරයේ තිබූ සියලුම ගොඩනගිලි කඩාදැමීම සිදුකර නැහැ. පූටාහ් ක්‍රීක් පාලම ඇතුලු තවත් ගොඩනැගිලි කිහිපයක් කඩා බිඳ නොදමා ජලයෙන් යටවීමට ඉඩහැර තිබෙනවා. 1957 වසරේදී වේල්ලේ ඉදිකිරීම් කටයුතු නිම කිරීමෙන් පසුව තමයි බෙරියෙස්සා විලෙහි උපත සිදුවී තිබෙන්නේ.
මොන්ටිචෙලෝ වේල්ල ඉහළින් බැලූ විට දිස්වන අයුරු
මෙම පිටාර සිදුර නිතරම භාවිතා වන්නක් නොවේ. එයට හේතුව ජල මට්ටම පිටාර මට්ටමට එන්නේ කාලයෙන් කාලයට වීමයි. කෙසේ වෙතත් පිටාර සිදුර භාවිතා වන විට එය තුලට ඇදගන්නා ජල පරිමාව ජලය ඝන අඩි 48,400ක් පමණ වනවා.
මෙම පිටාර සිදුර බෙරියෙස්සා විලෙහි පිහිනන්නන්ට හා බෝට්ටු සවාරි යන්නන්ට අනතුරුදායක වනවා. එම නිසාවෙන් විලෙහි ආරක්ෂාකාරී දුර ප්‍රමාණ ලකුණු කර තිබෙන්නේ අනවශ්‍ය තරමට මෙම පිටාර සිදුරට ළඟා වී අනතුරෙහි වැටීම වැළැක්වීමටයි. 1997 වර්ශයේදී කැලිෆෝනියා විශ්ව විද්‍යාලයේ උපාධීධාරියෙකු මෙම පිටාර සිදුර තුලට ඇදීගොස් ජීවිතක්ෂයට පත්ව තිබෙනවා. ලොව දක්ෂතම පිහිනුම් ශූරයෙකුටවත් මෙම පිටාර සිදුර මගින් ඇති කරනා ඇදගැනීමට එරෙහිව පිහිනිය නොහැකි බවයි සඳහන් වන්නේ. එම නිසා මෙම ව්ශ්වකර්ම නිර්මාණය දැකබලාගත යුත්තේ ආරක්ෂාකාරී දුර සීමාව තුල සිටයි.
මෙම පිටාර සිදුරේ නිර්මාණ කටයුතු ආරම්භ වන්නේ 1953 වර්ශයේදී. පුරා වසර 4ක් පුරාවට ඉදිකෙරෙන මෙම නිර්මාණය 1957 වසරේදි වැඩ අවසන් කෙරෙනවා. මොන්ටිචෙලෝ වේල්ල ඉදි කිරීම සිදු කර ඇත්තේ මොන්ටිචෙලෝ නම් නගරය සම්පූර්ණයෙන්ම ජලයෙන් යටවන ආකාරයෙනුයි. ජල මට්ටම අධික ලෙස පහත බසින කාලයේදී මෙම නගරයේ ගොඩනැගිලි වල නටඹුන් අදටත් දැකගත හැකියි.
වේල්ලේ ඉදිකිරීම් කටයුතු සිදු කරන විට මොන්ටිචෙලෝ නගරයේ තිබූ සියලුම ගොඩනගිලි කඩාදැමීම සිදුකර නැහැ. පූටාහ් ක්‍රීක් පාලම ඇතුලු තවත් ගොඩනැගිලි කිහිපයක් කඩා බිඳ නොදමා ජලයෙන් යටවීමට ඉඩහැර තිබෙනවා. 1957 වසරේදී වේල්ලේ ඉදිකිරීම් කටයුතු නිම කිරීමෙන් පසුව තමයි බෙරියෙස්සා විලෙහි උපත සිදුවී තිබෙන්නේ.
0 comments:
Post a Comment